حزب کمونیست ایران

آموزش به زبان مادری از حقوق اولیه انسانهاست

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران گفته است: ” به بخش طرح و برنامه وزارتخانه ماموریت داده ام تا سامانه ای راه اندازی کند تا از طریق آن اختیار دهی در زمینه تخلف و عدم استفاده از زبان و خط فارسی صورت گیرد.

صدور چنین دستور العمل هائی از جانب مقامات جمهوری اسلامی  امر جدیدی نیست. ممنوعیت کودکان از آموزش به زبان مادری، نادیده گرفتن فرهنگ و ادبیات مردمی که طی صدها سال تولید و غنی شده است، بخشی از تبعیض و ستمی است که بر اقلیت های ملی در ایران روا می شود.

ماه مهر و آغاز سال تحصیلی در ایران با پایمال کردن حقوق چند ملیون دانش اموز و دانشجو همراه است که زبان مادری آنها در آموزش و پرورش حکومت اسلامی نه تنها به رسمیت شناخته نشده، بلکه خواست این حق بدیهی و انسانی که بخشی از حقوق جهان شمول انسان است با سرکوب و زندان روبرو می شود .

بیش از صد سال است که متخصصین آموزش و پرورش و هم چنان کارشناسان حوزه زبان بر این باورند که آموزش و تحصیل به زبان مادری عامل جدی در شکوفایی ذهنی و یادگیری کودکان است و برسمیت نشناختن این حق باعث صدمات و مشکلات بسیاری در عرصه های اجتماعی، فرهنگی و رشد ذهنی کودکان است .

امروز در بخش بزرگی از جهان حق آموزش به زبان مادری به رسمیت شناخته شده و در مقیاس میلیاردی از این حقوق استفاده می کنند. کشور پر جمعیتی مانند هندوستان تنها یک نمونه آن است که  در آن دهها زبان رسمی وجود دارد و آموزش به همه آن زبان‌ها در جریان است .

جدا از کشورهای پیشرفته اروپایی و امریکایی که آموزش به زبان مادری یک حق و امر بدیهی و پذیرفته شده است، در همین خاورمیانه و در  کشورهای چون عراق و سوریه نیز آموزش و تحصیل به زبان مادری موجود است و حتی در دوران دیکتاتوری صدام حسین کودکان کردستان در مدارس به زبان کردی آموزش می دیدند و اینک در دهها دانشگاه کوچک و بزرک به زبان کردی پیشرفته و پیچیده ترین رشته ها آموزش داده می شود .

تحقیقات جامعه شناسانه در حوزه آموزش و پرورش در ایران نشان داده است که میزان ترک تحصیل، عدم موفقیت در مناطقی از ایران که زبان مردم آن فارسی نیست بالاتر بوده و شادی و رضایت کودکان و محصلین بسیار پایین تر است. کشورهای بسیاری در جهان وجود دارند که با دو یا سه زبان برسمیت شناخته شده و رسمی نه تنها امور آموزش و پرورش سازمان داده شده است، بلکه زبان اداری، رسانه ای و قانونی همان زبان مادری است که اعضا خانواده در خانه به آن زبان صحبت می کنند .نمونه های برجسته آن هند، سویس، کاناداو اسپانیا هستند.

در ایران  تحت حاکمیت حکومت اسلامی نه تنها زبان مادری و حق تحصیل به آن را نپذیرفته است، بلکه با امنیتی کردن  آموزش به  زبان مادری ، به دستگیری و محاکمه معلمان زبان مادری چون خانم زهرا محمدی ، آگاهانه و با برنامه در تلاش است هویت زبانی و فرهنگی مردم را با انکار و سرکوب ، با زور و فشار به شیعه گری و فارس بودن اجباری سوق دهد .

زبانهای که گاهی هزاران سال برای شکل گیری و گسترش آن کار و زحمت کشیده شده است، اینک به کمک سرکوب و استبداد زبانهای به اقلیت شده در معرض تهدید جدی قرار گرفته اند و سیستم گرامر و دستوری، واژگان، نوع گویش با تهاجمی همه جانبه روبرو هستند .

در ایران برخی بر این باورند که  جنگ و رقابتی در بین زبانهای رایج در کشور در جریان است و گویا زبان قوی و اصلح پایدار خواهد بود و زبانهای دیگر به ناگزیر ضعیف تر شده و از بین خواهند رفت. این باور که جامعه انسانی را با جنگل عوضی گرفته است، به  عمل  خطرناک و فاجعه باری منجر می شود که در آن  در نبردی نابرابر یک طرف هیچکدام از  ابزاراهای آموزش و پرورش، تبلیغات و غیره را در اختیار ندارد و طف دیگر همه را به انحصار خود گرفته است. اینام جاده صاف کن سیاستهای ارتجاعی و ضد انسانی و ضد فرهنگی جمهوری اسلامی علیه همه آنهائی است که زبان مادری آنها فارسی نیست .

انکار حق تحصیل به زبان مادری تنها از سوی حکومت در جریان نیست، بلکه  بعضا بخش روشنفکری و حتی دانشگاهی، نیروهای اپوزیسیون و شاعران و نویسندگان هم در بسیاری موارد همان مواضع و نظرات حکومت اسلامی را دارند ، اما شرمگینانه و بدون صراحت همان. بهانه نخ نمای انکار حق آموزش و پرورش به زبان مادری برای حفظ تمامیت ارضی و در واقع انکار وجود ملیت ها و فرهنگ های متفاوت در ایران را دارند.

علاوه بر انکه آموزش به زبان مادری یک حق اولیه و انسانی هر فردی در جهان است، پیشرفت و توسعه جامعه هم درگرو شکوفایی  تمامی استعدادها و توان‌های مردم آن جامعه است، که آموزش به زبان مادری یک رکن اساسی و مهم آن است .

تنوع زبانی و فرهنگی در ایران نه تنها یک تهدید نیست، بلکه عامل و فاکتوری در غنای فرهنگی و پتانسیلی برای رشد و توسعه است. انکار حقوق ملی و برسمیت نشناختن حق آموزش و پرورش به زبان مادری، نقض حقوق بشر ملیونها نفر از شهروندان ایران است که زبان مادری آنها زبان فارسی نیست .

کودکان می توانند چند زبان را به آسانی یاد بگیرند و کودکان چند زبانه پتانسیل بهتر و بیشتری برای یادگیری دارند .برسمیت شناختن حق تحصیل در همه سطوح به زبان مادری یک رکن اساسی در تکامل شخصیت تندرست کودکان و نوجوانان و راهی به سوی پیشرفت و تعالی جامعه است.

PAGE   \* MERGEFORMAT3