بهرام رحمانی
حکومت اسلامی ایران، حتی از یاد و تصویر بکتاش آبتین نیز وحشت دارد. به گزارش کانون نویسندگان ایران، نیروهای امنیتی، انتظامی و لباس‌شخصی حکومت اسلامی با ضرب و جرح و بازداشت حاضران، مراسم چهلمین روز جان باختن بکتاش آبتین را به خشونت کشیدند.
مراسم چهلم بکتاش آبتین که از پیش از سوی خانواده آبتین و کانون نویسندگان ایران اعلام شده بود روز پنج‌شنبه 28 بهمن 1400 در محل دفن او برگزار شود، با تهاجم نیروهای امنیتی حکومت جهل و جنایت و ترور اسلامی و بازداشت چند نفر از شرکت‌کنندگان به خشونت کشیده شد.
مراسم خاک‌سپاری این شاعر و نویسنده در روز ۲۰ دی 1400 نیز تحت فشار نیروهای امنیتی برگزار شده بود.
کانون نویسندگان ایران، غروب روز پنج‌شنبه ضمن تایید خبر «بازداشت» و «ضرب‌وجرح» شماری از حاضران به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی، اسامی شش تن از بازداشت‌شدگان این مراسم را منتشر کرد.
از این میان می‌توان به یاشار تبریزی، تینا یوسف‌تبار، کامبیز نوروززاده، مهریار ظفرمند، لیلا میرغفاری و فردی به نام فریبرز اشاره کرد.
در گزارش منتشر شده در کانال تلگرام کانون نویسندگان ایران آمده است که نیروهای امنیتی در دقایق پایانی مراسم، «با تهدید و ارعاب و ایجاد درگیری عمدی» و «مداخله سرکوب‌گرانه»، در نهایت مردم را از گورستان بیرون راندند.
پیش‌تر پوران ناظمی، یکی از حاضران در این مراسم، در پیامی ویدئویی از دخالت نیروهای امنیتی و لباس شخصی جمهوری اسلامی در مراسم چهلم بکتاش آبتین خبر داده بود.
گفته میشود که عده بیش‌تری در نقاط مختلف محل برگزاری مراسم در امام‌زاده عبدالله شهر ری بازداشت شده‌اند.
آبتین سال گذشته با اتهاماتی چون عضویت در کانون نویسندگان ایران و حضور بر مزار جان‌باختگان قتل‌های سیاسی زنجیره‌ای به شش سال زندان محکوم و از پنجم مهر ۱۳۹۹ و در اوج بحران شیوع کرونا در ایران برای اجرای حکم به زندان اوین منتقل شده بود.
وی در دوران حبس دو بار به کرونا مبتلا شد و سرانجام پس از بی‌توجهی مسئولان زندان اوین به درمان او با وجود وخامت اوضاع جسمانی‌اش ۱۸ دی در بیمارستانی در تهران جان باخت.
برادر آبتین پیش‌تر به نقل از هم‌بندی‌های او گفته بود که علائم کرونا از ششم آذر در آقای آبتین آغاز شده بود، اما مسئولان زندان ۲۲ آذر مجوز مرخصی او را صادر کرده بودند.
با انتشار خبر دردناک درگذشت بکتاش آبتین جو زندان اوین متشنج شده و زندانیان خواستار پاسخ‌گویی دادستان و مقامات زندان شدند.
روز شنبه ۱۸ دی‌ماه ۱۴۰۰، بکتاش آبتین، نویسنده و فیلم‌ساز و عضو کانون نویسندگان ایران که از مهر 1399 با محکومیت ۶ سال حبس در زندان اوین بسر می‌برد، براثر فشار، عدم رسیدگی پزشکی و تاخیر در اعزام به مرخصی درمانی، در بیمارستان ساسان تهران درگذشت.
بکتاش آبتین متولد ۱۳۵۳، شاعر و فیلم‌ساز از پنجم مهر ۱۳۹۹ در حال گذراندن محکومیت ۶ ساله خود بود. وی دو بار مبتلا به کرونا شد. بکتاش آبتین روز ۱۵ آذر ۱۴۰۰ بدلیل بروز علائم کرونا چند روز در بهداری زندان و سپس به بیمارستان طالقانی منتقل شد. در ۲۲ آذر با دریافت مرخصی از زندان به بیمارستان منتقل و با وخامت حالش در ۱۱ دی به کمای مصنوعی رفت.
بدنبال انتشار خبر دردناک درگذشت بکتاش آبتین جو زندان اوین به تشنج کشیده شد. زندانیان شعار «مرگ بر دیکتاتور، مرگ بر خامنه‌ای و مرگ بر جمهوری اسلامی» سر دادند. زندانیان از همه سالن‌ها در سالن ۸ و حیاط زندان تجمع کردند. آنها خواستار پاسخ‌گویی عوامل زندان شدند و …
زندانیان در کریدور اصلی جلوی سالنی که بکتاش در آن بود تحصن کردند و اعلام کردند تا وقتی دادستان و مسئولان زندان پاسخ ندهند به تحصن ادامه می‌دهیم.
جنایت عمدی، ساخته محمد رسول‌اف، روایتی است مستند از آنچه بر «بکتاش آبتین» گذشت. فیلم از طریق گفت‌وگو با اعضای خانواده و هم‌‌بندیان او در زندان، وقایع دوران بازداشت و بستری در بیمارستان را مرور می‌کند. در ادامه طی گفت‌وگو با متخصصان حوزه پزشکی و حقوق تعلل در درمان این زندانی سیاسی که در نهایت منجر به مرگ او شد مورد کنکاش قرار می‌گیرد.
خانواده زندانیان سیاسی محبوس در اوین می‌گویند شب گذشته در بند زنان زندان اوین، مراسمی به یاد بکتاش آبتین برگزار شده است و در واکنش به آن مسئولان «حکم به انتقال» عالیه مطلب‌زاده به زندان قرچک ورامین داده‌اند اما زندانیان در برابر اجرای این حکم «مقاومت» کرده‌اند.
صدرا عبدالهی همسر عالیه مطلب‌زاده به بی‌بی‌سی فارسی گفت ظاهرا با دستور دادستانی و ضابطان قضایی و امنیتی خانم مطلب‌زاده به زندان «قرچک منتقل شده» است.
این اقدام مقامات قضایی ایران یک روز پس از اجرای مراسم یادبود آبتین صورت گرفته است. عالیه مطلب‌زاده، عکاس، نایب رییس انجمن دفاع از آزادی مطبوعات و فعال حقوق مدنی است. حکم سه سال حبس او پاییز سال گذشته و در اوج شیوع کرونا به اجرا گذاشته شد.
عالیه مطلب‌زاده، نایب رییس انجمن دفاع از آزادی مطبوعات پیش‌تر برای برگزاری مراسمی به یاد کشته‌شدگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ و همچنین هشدار درباره شدت شیوع کرونا در زندان تحت فشار نیروهای امنیتی قرار گرفته بود.
همسر خانم مطلب‌زاده می‌گوید در حال حاضر تلفن و ارتباط بند زندان زندان اوین مشهور به «بند نسوان» با بیرون قطع است.
وی گفت که خانم مطلب‌زاده به مقامات زندان گفته است او زندانی «سیاسی» است و افزوده است که هیچ دستور رسمی قضایی برای انتقال وی به «قرچک» وجود ندارد.
بکتاش آبتین، متولد ۱۳۵۳، شاعر و مستند ساز به‌عنوان عضو هیات دبیران کانون نویسندگان در کنار چهار نویسنده دیگر در شهریور ماه ۱۳۹۳ انتخاب شد. وی همچنین تاکنون چندین فیلم مستند ساخته که در جشنواره‌های بین‌المللی اکران شده است. فیلم‌هایی مانند «۱۳ اکتبر ۱۹۳۷» مستندی که درباره لوریس چکناوریان، رهبر ارکستر و آهنگسار مطرح ایرانی است، فیلم «آنسور» که در خصوص سانسور در ایران است و مستندی به نام «همایون خرم» درباره آهنگسار نامی ایران. همچنین از او چندین کتاب شعر از جمله «مژه‌ها، چشم‌هایم را بخیه کرده‌اند»، «پتک» و «خلوت» منتشر شده است.
بکتاش آبتین در اردیبهشت ۱۳۹۴ و پس از احضار و بازجویی در وزارت اطلاعات، درباره اتهاماتش به کمپین دفاع از حقوق بشر گفته بود: «به من تبلیغ علیه نظام را گفتند و همین‌طور گفتند اتهامم انتشار نشریه بدون مجوز است. وقتی از آنها منظورشان را از نشریه بدون مجوز پرسیدم گفتند منظورشان بیانیه‌هایی است که کانون نویسندگان منتشر می کند.»
این هنرمند به این کمپین گفته بود که با آگاهی از عواقب و هزینه احتمالی کارهای فرهنگی انجام داده که آن را درست می‌داند: «همه این روزها می‌گذرد و یک روز کسانی می‌آیند که نه من، نه همکارانم و نه بازجویانم را می‌شناسند. اما طبق آنچه در تاریخ می‌ماند می‌فهمند در دوره‌هایی کسانی امثال من کارهای فرهنگی درستی انجام داده‌اند. وقتی داشتم روی موضوعات خاصی مانند سانسور در ایران فیلم می‌ساختم می‌دانستم حتما عواقبی خواهد داشت و یا می‌دانستم فعالیت‌هایم در کانون با عواقبی همراه خواهد بود، اما ترجیح می‌دادم کار کنم تا بیکار یک کنجی بنشینم و یا کارهایی برای پول انجام دهم که اعتقادی هم به آنها ندارم.»
یادآوری کنیم که کانون نویسندگان ایران روز ۲۶ اردیبهشت ماه در بیانیه‌ای به احکام سنگین سه نویسنده ایرانی و عضو خود به نام‌های بکتاش آبتین، رضا خندان مهابادی و کیوان باژن اعتراض کرد. بر اساس حکم شعبه 26 دادگاه انقلاب به ریاست قاضی محمد مقیسه این سه نویسنده هر کدام به شش سال حبس محکوم شده‌اند.
دادگاه این سه نویسنده و عضو کانون نویسندگان در اوایل اردیبهشت ماه برگزار شد و حکم به وکیل آنها در تاریخ 25 اردیبهشت ماه ابلاغ شده است. یک روز بعد کانون نویسندگان در بیانیه خود این حکم‌ها را محکومیت همه نویسندگان ایرانی دانست که می‌خواهند از حق آزادی بیان در ایران برخوردار باشند.
از مصادیق اتهامات آنها شرکت در مراسم سالگرد جعفر پوینده و محمد مختاری دو عضو کانون نویسندگان است که در جریان قتل‌های زنجیره‌ای به قتل رسیدند. همچنین یکی دیگر از اتهامات آنها انتشار کتاب پنجاه سال کانون نویسندگان است. با این حال بکتاش آبتین در گفت‌وگو خود با کمپین حقوق بشر پس از برگزاری جلسه دادگاهش گفت که او اصلا در تهیه این کتاب مشارکتی نداشته و در تهران نبوده است و حتی تمام جلدهای چاپ شده کتاب دزدیده شده و هرگز به دست خود اعضای کانون هم نرسیده است.
کانون نویسندگان در بیانیه خود نوشت: «این فقط محاکمه و محکومیت سه نویسنده نیست، تنها محاکمه‌ی کانون نویسندگان ایران نیست. محکومیت همه‌ی نویسندگان و کسانی است که می‌خواهند از حق ازادی بیان برخوردار باشند.»
رضا خندان مهابادی، کیوان باژن و بکتاش آبتین که بارها در طی سال‌های اخیر برای بازجویی فراخوانده شده، بازداشت و با اتهام‌های سیاسی مواجه شدند. آنها در دادگاه اخیر متهم به دو اتهام «تبلیغ علیه نظام» و «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» هستند. بکتاش آبتین روز هفتم اردیبهشت ۹۸ به این دو اتهام در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب محاکمه شد و رضا خندان مهابادی و کیوان باژن در روز هشتم اردیبهشت ماه در همین شعبه محاکمه شان انجام گرفت. در طی این دو روزها برخی از اعضای کانون نویسندگان در اعتراض به محاکمه آنها و فشارها در مقابل ساختمان دادگاه تجمع کردند.
انتشار کتاب چهار جلدی «پنجاه سال کانون نویسندگان ایران» که یکی از مصادیق اتهامات این نویسندگان قرار گرفته از سوی هیات تحریریه کمیسیون پنجاه سالگی کانون نویسندگان ایران به مناسبت پنجاه سالگی این نهاد غیردولتی به اندازه محدودی منتشر شد اما هرگز حتی بین نویسندگان خود کانون شانس توزیع نیافت چون نسخه‌های چاپ شده این کتاب پس از خروج از چاپخانه دزدیده شد.
کانون نویسندگان ایران در بیانیه اعتراضی خود نوشت: «به سه نویسنده مجموعا 18 سال حکم زندان داده‌اند که چرا عضو کانون نویسندگان ایران شده‌اید؛ چرا نشریه داخلی یک تشکل فرهنگی را منتشر کرده‌اید؛ چرا اسناد و مدارک فعالیت‌های پنجاه ساله‌ی کانون را در کتابی گرد آورده‌اید؛ چرا بر مزار احمد شاملو و محمد مختاری و جعفر پوینده رفته‌اید؛ چرا پای بیانیه‌های دفاع از آزادی بیان نویسندگان و هنرمندان و مخالفت با اعدام و سانسور امضا گذاشته‌اید.»
در ادامه این بیانیه آمده بود: «این کدام «امنیت کشور» است که انتشار نشریه و بیانیه اعتراضی اقدام علیه آن محسوب میشود؟ امنیت چه کسانی با عضویت در کانون و رفتن بر مزار شاعران و نویسندگان به خطر می‌افتد؟ هر دادگاهی که حتی با اندکی عدالت و استقلال همراه باشد و ذره‌ای حق انسان در آن رعایت شود نیز این نوع «مستندات» را نه ادله جرم بلکه بهانه پرونده‌سازی تلقی می‌کند. در حقیقت آنچه در پرونده و دادگاه سه عضو کانون مبنای اتهام و صدور حکم قرار گرفته است چیزی جز گام نهادن در راه آزادی بیان و مخالفت با سانسور نیست.»
کانون نویسندگان ایران در بیانیه خود اتهامات اعضایش را در راستای پرونده‌سازی خواند و خواستار «لغو بی‌قید و شرط این حکم‌ها و مختومه کردن پرونده‌های» اعضایش شد.
کانون نویسندگان ایران یک نهاد غیردولتی متشکل از نویسندگان، مترجمان، ویراستاران و بخشی از انجمن جهانی قلم است و در سال ۱۳۴۷رسما با هدف تشکل یابی صنفی نویسندگان و مبارزه با سانسور اعلام موجودیت کرد، کانون نویسندگان و اعضای آن از ابتدای تشکیل و به ویژه طی دهه‌های ۶۰ و ۷۰ با درجات مختلف سرکوب، از سانسور و تعقیب قضایی گرفته تا قتل روبرو بوده‌اند. محمدجعفر پوینده و محمد مختاری از از جمله اعضای کانون نویسندگان بوده‌اند که در جریان قتل‌های زنجیره‌ای به قتل رسیدند.
از آبتین مجموعه‌های شعر و فیلم‌هایی بر جای مانده است. مجموعه شعرهایی چون؛ «و پای من که قلم شد نوشت برگردیم»، «مژه‌ها، چشم‌هایم را بخیه کرده‌اند»، «شناسنامه‌ی خلوت»، «در میمون خودم پدربزرگم» و «پتک»
فیلم‌های به جا مانده از او هم عبارتند از؛ «کاملا خصوصی برای آگاهی عموم (زندگی علیشاه مولوی–شاعر برجسته)، «13 اکتبر 1937(زندگی لوریس چکناوریان– موزیسین برجسته)، «موریانه‌ای با دندان‌های شیری(درباره‌ی زندگی خودش)، پارک مارک، میکا، مُری زن می‌خواد، آنسور و درباره‌ی زندگی «همایون خرم.»
مرگ بکتاش آبتین، مصداق روشنی از رفتارهای غیرانسانی و جنایت علیع بشریت دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران با زندانیان سیاسی است. مقامات قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه در برابر رفتارهای غیرانسانی که جان زندانیان را در خطر قرار داده و منجر به مرگ زندانیان شده، پاسخ‌گو نبوده‌اند و در مقابل با ترفندهای مختلف و اتکا به سیاست پنهان‌کاری و تحریف و دروغ، شده‌اند. امتناع از ارائه خدمات پزشکی و درمانی زندانیان، به روشی مرسوم برای برخورد با زندانیان سیاسی بدل شده و مقامات قضایی جمهوری اسلامی ایران با این حربه غیرانسانی و بی‌رحمانه بسیاری از محبوسان سیاسی را به دیار نیستی فرستاده‌اند.
جمهوری اسلامی ایران نشان داده است که از هیچ روشی برای اعمال سانسور و سرکوب آزادی اندیشه و بیان حتی گرفتن جان انسان‌ها بایی نداشته است.
در سال‌های گذشته شمار زیادی از زندانیان سیاسی و عقیدتی در زندان‌های ایران یا در اثر فراهم نشدن شرایط درمان و یا اعتصاب غذا و یا به دلایل مشکوک جان‌باختند: ساسان نیک‌نفس، بهنام محجوبی، ستار بهشتی، وحید صیادی، علیرضا شیرمحمدی و کاووس سیدامامی شماری از این اسامی هستند. در هیچ‌کدام از این موارد، مقامات قضایی و زندان‌ها حاضر به پذیرفتن مسئولیت خود نشدند و هیچ فردی نیز در این رابطه حتی مورد بازجویی قرار نگرفته است.
بکتاش آبتین، عضو کانون نویسندگان ایران، در حالی روز شنبه ۱۸ دی‌ماه ۱۴۰۰ از دنیا رفت که هفته گذشته، روز یک‌شنبه ۱۲ام دی‌ماه، کانون نویسندگان ایران ضمن تاکید بر آگاهانه و عامدانه بودن عملکرد حکومت در این زمینه اعلام کرد که بکتاش آبتین، دبیر پیشین این کانون به کمای مصنوعی فرو رفته است. در بیانیه کانون نویسندگان ایران آمده بود: «چهار روز سرگردانی او در زندان اوین میان بند و بهداری بدون دریافت درمان، انتقال شبانه او به بیمارستان طالقانی و به زنجیر کشیدن او بر تخت بیمارستان، بی‌خبر نگه داشتن خانواده و همبندانش از وضعیت او و سوزاندن روزها و لحظات حیاتی آبتین و خانواده‌اش در تلاش برای گرفتن مرخصی، بخشی از عملکرد آگاهانه و عامدانه حکومت و زندانبانانش در به خطر انداختن جان آبتین است.»
سابقه بیماری زمینه‌ای بکتاش آبتین، عضو کانون نویسندگان ایران، باعث شده بود که نگرانی‌ها درباره وضعیت سلامت وی نزد خانواده‌اش بیش‌تر شود. بکتاش آبتین در طول دوران حبس خود دوبار به کرونا مبتلا شد و تیرماه امسال هم مدتی را به دلیل مشکلات پزشکی در بیمارستان بستری شد. انتشار تصاویر او در بیمارستان با لباس زندان و در حالی که با پابند به تخت بسته شده بود واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت. بکتاش آبتین در طول دوران زندان دوبار به کرونا مبتلا شده بود.
بکتاش آبتین به همراه رضا خندان(مهابادی) و کیوان باژن سه عضو کانون نویسندگان ایران در سال ۱۳۹۷ به اتهام «انتشار خبرنامه داخلی کانون نویسندگان»، «آماده‌کردن کتابی پژوهشی درباره تاریخ پنجاه ساله کانون نویسندگان» و «حضور بر مزار جان‌باختگان قتل‌های سیاسی زنجیره‌ای جعفر پوینده و محمد مختاری و شرکت در مراسم سالانه احمد شاملو» به شش سال حبس محکوم شده بودند.
کانون نویسندگان ایران یک نهاد غیردولتی متشکل از نویسندگان، مترجمان، ویراستاران و بخشی از انجمن جهانی قلم است، این کانون در سال ۱۳۴۷ رسما با هدف تشکل یابی صنفی نویسندگان و مبارزه با سانسور اعلام موجودیت کرد، کانون نویسندگان و اعضای آن از ابتدای تشکیل و به ویژه طی دهه‌های ۶۰ و ۷۰ با درجات مختلف سرکوب، از سانسور و تعقیب قضایی گرفته تا قتل رو‌به‌رو بوده‌اند. محمدجعفر پوینده و محمد مختاری از جمله اعضای کانون نویسندگان بوده‌اند که در جریان قتل‌های زنجیره‌ای توسط وزارت اطلاعات به قتل رسیدند.
متاسفانه در کشوری که به راحتی آب خوردن آدم می‌کشند و حتی رییس جمهور تبه‌کار آن، به‌خاطر عضویتش در «هیات مرگ» در کشتار زندانیان سیاسی در سال 1367 و صادر کردن احکام اعدام در دادگاه‌های سه و چهار دقیقه‌ای برای هزاران نفر از زندانیان سیاسی، که بسیاری از آنها حتی بنا به قوانین ضدانسانی خود این حکومت، دوره محکومیت‌شان تمام شده بود و منتظر آزادی بودند، از جامعه انتظار تقدیر و تشویق دارد باید به این چنین جامعه‌ای افسوس خورد و حیرت کرد!
شیخ ابراهیم رئیسی یکی از جانیان شناخته شده حکومت اسلامی ایران است و در نقش دادستان کرج، دادستان همدان، دادستان ویژه روحانیت، عضو هیات رییسه مجلس خبرگان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو شورای امنیت جمهوری اسلامی، و رییس قوه قضاییه پرونده بزرگ سیاهی از جنایت و اعدام و کشتار را در کارنامه خود دارد. تنها یک قلم از جنایت او در دوره ریاستش بر قوه قضاییه مصونیت دادن به قاتلان بیش از ۱۵۰۰ نفر از جوانان و زندانی کردن هزاران نفر از آن‌هاست که بسیاری از آنان هم‌چنان در زندان زیر شکنجه‌های روحی و جسمی شدیدی به سر می‌برند. دفاع او از کشتار هزاران زندانی در سال ۶۷ تحت عنوان دفاع از حقوق بشر و انتظار تشویق و تقدیر داشتن نشان می‌دهد که او از حد بسیار بالایی بی‌شرمی و وقاحت نیز برخوردار است.
شکی نیست که همه جانیان حکومت اسلامی و در راس همه خامنه‌ای و رئیسی و قالیباف و اژه‌ای و سایر مقامات سیاسی و نظامی حکومت اسلایم ایران در مقابل مردم ایران و جهان به محاکمه کشیده خواهند شد!
امروز ضرورت دارد شعار آزادی رضا خندان(مهابادی) و کیوان باژن از اعضای سرشناس کانون و نویسندگان ایران و دستگیر‌شدگان مراسم اخیر بکتاش و همه زندانیان سیاسی در حرکت‌های اعتراضی داخل و خارج کشور طنین‌انداز گردد و با صدای بلند و رسا سر داده شود!
پنج‌شنبه بیست و هشتم بهمن 1400 0 هفدهم فوریه 2022
*لینک فیلم حمله به مراسم چهلم بکتاش آبتین: