شمس الدین امانتی
هدف از انتشار این نوشته کوتاه، نگاهی مختصر بر روند مبارزات دانش آموزان دبیرستان دخترانه «هشتم اسفند» شهر سنندج در فاصله سالهای (۵۹ تا۶۱) است کە عنوان آن را «برگی از تاریخ» انتخاب کردەام.
پیروزی قیام مردم مبارز و انقلابی ایران بر علیه استبداد سلطنت پهلوی در سال ۱۳۵۷، همزمان بود با علنی شدن فعالیت سازمانی کە در ٢٦ بهمن ١٣٥٧، اسم«کومەلە» بر آن نهادە شد. ضمن گرامی داشت روز کومه له، این «برگ از تأریخ» را بە؛ رفقای زن در صفوف پیشمرگان کو مه له (سازمان کردستان حزب کمونیست ایران)، بویژە زنان جانباختە این سازمان رزمندە، کمونیست و تودەای در جامعە کردستان تقدیم میدارم.
شهر سنندج یکی از کانونهای اصلی مبارزە از دوران قیام ٥٧ تا کنون بودە است مردم مبارز و آزادیخواه کردستان و ایران بە درستی شهر سنندج را «سنندج سرخ» نام نهادەاند به نظر من این ویژەگی مربوط بەحضور جریان چپ و کمونیست “کومەلە” است کە در همە عرصە های مبارزە حضور فعال، دخالت گر، سازماندە و رهبری کنندە داشتە است.
در سال ۵۹، در سطح مدارس شهر سنندج تظاهرات اعتراضی بر علیه رژیم اسلامی آغاز شده بود. هرچند در ابتدا اعتراض دانش آموزان به مدارس محدود بود، اما در ادامه خود به جریانی قابل اتکا برای اعتراضات تودەهای وسیع تری از مردم مبارز شهر سنندج تبدیل شد. همزمان با این اعتراضات در سطح شهر، ضربات سخت و مداوم پیشمرگان کومه له بر نیروهای رژیم در سنندج و اطراف آن، شبانە روز در جریان بود.
عملیاتهای پیروزمندانه پیشمرگان کومەلە با پشتیبانی وسیع روستائیان زحمتکشی ممکن میگردید که همه امکانات زندگی خود را در اختیار کومه له و سایر سازمانهای فعال در جنبش انقلابی کردستان قرار دادە بودند. همزمان با اعتراضات تودەها مردم در ایران تحت سلطه رژیم جمهوری اسلامی کە از دستاوردهای قیام خود دفاع و در حال عقب نشینی بودند، اما تظاهرات دانش آموزان مدارس سنندج، با تلفیقی از دو عرصه مبارزە نظامی و اعتراضات توده‌ای، شکل تازه ای به مخالفت متحدانه و عملی در مبارزه برعلیه نیروهای سرکوبگر رژیم جمهوری اسلامی داده بود.
اگرچە دبیرستانهای شهر سنندج با چند ماه تأخیر در٢٠دی ماه سال ۵٩ آغاز بکار کردند اما همزمان بە یکی از کانون های مبارزە علیە سرکوبگران اسلامی تبدیل گردید.
– در تأریخ (٢٧/١٠/۵٩) سه نفر از دانش آموزان دختر دبیرستان هشتم اسفند، به اتهام نصب خبرنا مه کومه له، بر دیوار کلاسها این دبیرستان از مدرسه اخراج شدند. «قصری» رئیس مدرسه هشتم اسفند با دیدن شعارهای انقلابی بر روی تخته سیاه، سه کلاس را تعطیل کرد که با اعتراض دانش آموزان مجبور به بازگشایی مجدد آنها شد.
– درتأریخ (١/١١/۵٩) تظاهراتی در حیاط مدرسه هشتم اسفند به مدت یک ساعت انجام گرفت که در این تظاهرات سرودهای انقلابى توسط دانش آموزان خوانده شد.
– به مناسبت آخرین روز سال تحصیلی، دختران این دبیرستان درتأریخ (۶/٣/١٣۶٠) در حیاط مدرسه اجتماع کرده و با خواندن سرود و سردادن شعار از مدرسه خارج شدند که پاسداران با گاز اشک آور و تیراندازی هوایی آنها را متفرق کردند.
– دانش آموزان این دبیرستان دراعتراض به اعدام دو دانش آموز، درتأریخ (٣٠/٨/۶٠) به طرف میدان آزادی حرکت کردند که مورد یورش پاسداران قرار گرفتند و ۴ نفر از آنها دستگیر شدند.
– بنا به دعوت کومه له، بعنوان اعتراض به اعدام عده ای از دانش آموزان مبارز و همچنین به منظور پشتیبانی از مبارزات اعتراضی دانش آموزان سقز، در تعدادی ازمدارس سنندج از جمله دبیرستان هشتم اسفند تظاهراتی برپا شد.
– در ساعت ١بعد ازظهر (۴/٩/۶٠) راهپیمایی با شعار «محصل بپا خیز» شروع شد. نزدیک خیابان فردوسی سه مزدور محلی درحالی که کلت در دست داشتند سعی نمودند که با توهین و اهانت بی شرمانه تظاهرات دختران این مدرسه را متفرق کنند، اما دانش آموزان با صدای رسا شعارها را تکرار میکردند.
هنگامی که شعارها برای لحظاتی قطع شد از مدرسۀ دیگری درهمان نزدیکی، طنین شور انگیز شعار «همرزم انقلابی! حمایتت میکنیم» برخاست. پاسداران و مزدوران محلی اقدام به پرتاب گاز اشک آور و تیراندازی هوایی کردند که یکی ازدانش آموزران زخمی شد. دختران مبارزدرحالیکه در کوچه های اطراف پناه گرفته بودند شعار “زنده باد جنبش مقاومت خلق کرد” را سر میدادند.
دراین روز مردم مبارز سنندج با گشودن دروازه منازل خود به دانش آموزان تحت تعقیب پاسدارن و مزدوران محلی پناه داده و آنها را در بی اثر کردن تاثیرات گاز اشک آور یاری می نمودند. دراین هنگام دسته دیگری از پاسداران مستقیمآ به دبیرستان هشتم اسفند حمله ور شدند و وحشیانه تمام کلاسها و زیر پله های مدرسه را به رگبار بستند و بیش از٣٠نفر از دانش آموزانی را که درمدرسه باقی مانده بودند، دستگیر کرده و کارکنان مدرسه را مورد توهین و تهدید قراردادند. دستگیر شدگان همگی ساعت ٨ شب آزاد شدند.
– در تأریخ (٩/٩/۶٠) مسئولان آموزش و پرورش سنندج به مناسبت تشییع جنازه “قصری” تظاهراتی ترتیب دادند. دانش آموزان نیزبه همین بهانه کلاسهای مدرسه را تعطیل کرده و از مدرسه خود تا مسجد جامع با دادن شعارهای انقلابی راهپیمایی کردند. مزدوران رژیم ابتدا ابلهانه خیال میکردند که دانش آموزان برای تشییع جنازه قصری اجتماع کرده اند، درحالی که دانش آموزان مبارز، آگاهانه دراین مراسم شرکت کرده بودند تا آنرا به تظاهرات بر ضد رژیم تبدیل کنند. نخستین شعار دانش آموزان در برابر مسجد جامع که نیروهاى رژیم همیشه به آن محل حساسیت زیادی داشتند با صدای بلند سرداده شد، عبارت بود از «زنده باد نیروی پیشمرگ، دشمن نصیبش مرگ است» و بدنبال آن طنین شعارهای دیگر از قبیل«محصل بپا خیز» و «زنده باد نیروی کومه له، که کارگر و زحمتکش حامی آنند» محوطه مسجد جامع سنندج را به لرزه در آورد.
در این هنگام پاسداران و مزدوران محلی به آنها حمله ورشدند، دانش آموزان در حالیکه فریاد میزدند «مرگ بر پاسدار، حامی سرمایه دار»درکوچه های اطراف متفرق شدند.
– در روز( ۵/٢/۶١) به مناسبت سالگرد جانباختن رفیق«حمید فرشچی» از مسئولین کومه له از طرف «هسته ایجاد دانش آموزان سنندج» در دبیرستان هشتم اسفند، تراکتی بر دیوارهای این دبیرستان نصب شده بود، خواهر زینب مأمور در این مدرسه به دانش آموزان توهین کرده بود، یکی از دانش آموزان در حالیکه او را هل میداد فریاد میزد فاشیست برو بیرون، تعدادی از پاسداران که با لباس شخصی همیشه در اطراف مدرسه پرسه میزدند، به داخل مدرسه ریخته و با دانش آموزان درگیر شدند.
این پروسه انقلابی از مبارزات دانش آموزان دختر در شهر سنندج و سایر شهرهای کردستان بعد از خروج نظامی پیشمرگان کومه له از این شهر نه تنها زمینه ملحق شدن دختران دبیرستان های سنندح را به سنتی انقلابی و رزمنده ارتقاء داد، بلکه با ورود دختران پیشمرگ کومه له به روستا های کردستان، تعداد زیادی از دختران ساکن این روستا ها نیز به صفوف پیشمرگان کومه له ملحق شدند.
در پایان ضمن گرامیداشت فعالیت و جانبازی همە زنان و مردان مبارز و جوانان پرشور در همە عرصەهای مبارزە، در ارج نهادن بە “برگی از تاریخی” کە گوشە کوچکی از آن بیان شد، توجه شما را بە خبری از آموزشگاه پیشمرگان کومه له، جلب میکنم که در روز شنبه ۱۱بهمن ۱۳۹۹، دسته ای دیگر از جوانان مبارز و انقلابی دختر و پسر، طی برگزاری مراسمی به صف پیشمرگان کومەلە (سازمان کردستان حزب کمونیست ایران) ملحق شدند.
امیدوارم مبارزە متحدانە و آگاهانە این جوانان انقلابی در صفوف کومەلە کە تاریخ جنبش انقلابی کردستان را طی ٤٢ سال اخیر دگرگون نمود، همراە و همگام با روند رو بە رشد و گسترش اعتراض و مبارزات کارگری و تودەای، در داخل کردستان و ایران و تلفیق درست و سازمان یافته این مبارزات با هم، نظام فاشیست اسلامی در ایران را بە گورستان تأریخ بسپارد.
۵ / ۲ / ۲۰۲۱