روز جمعه چهارم آوریل ۲۰۲۵، برابر با چهاردهم فروردین ۱۴۰۴ در تقویم سازمان ملل روز جهانی آگاهی بخشی درباره مین و اقدام علیه آن نامیده شده است. مراسمهای این روز با شعار “آینده ای امن از اینجا آغاز میشود” برگزار خواهند شد. بنا بر آمار خود آن سازمان مین ها درهر ساعت موجب کشته شدن و یا مجروح شدن یک انسان می شوند. طبق تحقیقاتِ در دسترس تا سال ۱۳۹۸ خاک ۶۰ کشور جهان آلوده به مین بوده و مردمان بسیاری با کابوس رویارویی با این قاتلین خاموش زندگی میکنند. سایه شوم هر مینی که در زمین کاشته میشود تا سالهای سال بر سر ساکنین مناطق آلوده باقی میماند. قربانیان اصلی مین ها که توسط دولت ها عمدتاً در جنگ ها کاشته شده اند عبارتند از سربازان، کودکان، کارگرانی که ضایعات فلزی جمع میکنند، کشاورزان، دامداران و چوپانان مرز نشین. اما در بعضی کشورها نظیر ایران رژیم مین ها را نه تنها در جنگ ایران و عراق، بلکه علیه پارتیزان ها و کولبران در مرزهای منطقه کردنشین با عراق و ترکیه و علیه سوختبران در مرزهای مشترک با افغانستان و پاکستان کاشته است.
ایران دومین کشوری است که بیشتر مین ها در مرزهای آن توسط نیروهای مسلح رژیم و یا ارتش عراق کاشته شده است. طبق دانسته ها تا سال ۱۳۹۷ چهل و دو هزار کیلومتر مربع از مرزهای کشور در جنگ ایران و عراق به انواع مین و مواد منفجره آلوده شده و پاک نشده اند. به عبارت بهتر ساکنان پنج استان ایران در مساحتی معادل کشور سوئیس با مین های بجا مانده از جنگ درگیر هستند.
روزنامه «اعتماد» در سال ۱۳۹۴ آخرين گزارش رسمی اعلام شده درباره آلودگی مين در پنج استان مرزی را چنین اعلام کرد. از آنجا که در این کشور آمار دقیق زمین های مین گذاری شده وجود ندارد اعداد اعلام شده را باید با احتیاط و تردید مورد استفاده قرار دارد:
خوزستان: يك ميليون و ۳۸۰ هزار هكتار
ايلام: بيش از ۴۰۰ هزار هكتار
كردستان: هزار و ۴۸۰ هكتار
كرمانشاه: ۶۹۱ هزار هكتار
آذربایجان غربی: ۵۹ هزار هكتار
پیشتر، معاون وقت سیاسی اجتماعی استاندار کردستان در سال ۱۹۹۴ گفته بود حدود ۱۵۰ هزار هکتار از زمینهای استان کردستان، معادل ۱۴درصد از مرزهای مشترک استان با کشور عراق آلوده به مین هستند. کاشت مین تا عمق شهرهای سنندج و کامیاران پیشروی داشته است اما شهرهای مریوان، سروآباد، بانه و سقز از آلودهترین شهرها از این نظر بعد از پایان جنگ ایران و عراق هستند. علیرغم این واقعیت جمهوری اسلامی به کنوانسیون منع مین و کنوانسیون مهمات خوشه ای نپیوسته است.
از زمان امضای «کنوانسیون منع استفاده، انباشت، تولید و انتقال مینهای ضد نفر و نابودی آنها» (معروف به کنوانسیون منع مینهای ضد نفر) در سال ۱۹۹۷، ۱۶۴ کشور به آن پیوسته اند. دولت ها اساساً مین ها را در جنگ ها کاشته اند.
بر بستر بحران ساختاری سیستم سرمایه داری تضادها در جهان در بین دولتها و نیز تضاد در میان طبقه کارگر و بورژوازی و دولت هایشان تشدید شده و بیشتر هم خواهد شد. هم اکنون آتش جنگهای نیابتی دولتهای اروپائی و آمریکائی علیه روسیه، جنگ اسرائیل و آمریکا علیه نیروهای حماس و عمدتاً فلسطینی ها در غزه و کرانه باختری و جنگ آنها علیه حوثیها و مردم یمن، شعله ور است و می رود تا شعله ورتر شود. گذشته از این رویاروئیها جنگ در چند کشور دیگر جریان دارد. تهدیدات امپریالیسم آمریکا علیه چین و احتمال خرابکاری آن در تایوان، تهدید این دولت امپریالیستی و اسرائیل علیه جمهوری اسلامی، زمینه را برای وقوع جنگ های دیگر مهیا کرده است. در ضمن قطع کمک های امنیتی دولت آمریکا به کشورهای اروپائی و بویژه آلمان، آن کشور و چند کشور اروپائی دیگر را واداشته تا صدها میلیارد دلار خرج نیروهای نظامی کنند. در چنین شرایطی، محلی برای شعار امسال سازمان ملل، یعنی “آینده ای امن از اینجا آغاز میشود” وجود ندارد. اگر طی سالهای آینده تحولات و انقلابات مردمی قابل انتظار روی ندهد از میزان نقاط امن کنونی در جهان باز هم بیشتر کاسته خواهد شد.