حزب کمونیست ایران

ایجاد نوار امن مرزی چاره ساز بحرانهای داخلی ترکیه نیست

 

هفته گذشته بار دیگر اردوغان تهدیدات گذشته خود را در رابطه با حمله نظامی به شرق فرات در سوریه یعنی منطقه ای که تحت کنترل نیروهای سوریه دمکراتیک (ق.س.د) و واحدهای حمایت خلق ( ی.پ.گ) و واحدهای حمایت زنان (ی.پ.ژ) می‌باشد، تکرار نمود. او اعلام کرد : “در ادامه عملیات نظامی در شمال سوریه در سال  ۲۰۱۶ و ۲۰۱۸ در شرق فرات و عفرین، به زودی عملیات نظامی جدیدی علیه این نیروها در شرق فرات را آغاز خواهیم کرد و منطقه حائل امنیتی که تعیین حدودش با خودمان است ایجاد می کنیم”. اردوغان زمان آغاز این عملیات را به رضایت‌ بخش نبودن نتیجه مذاکره با آمریکا موکول کرده است. در مقابل وزیر دفاع آمریکا بلافاصله اعلام کرد که هرگونه عملیات نظامی یک‌جانبه از سوی ترکیه در سوریه غیر قابل قبول می باشد. به دنبال آن وزیر دفاع ترکیه نیز گفت ما ترجیح می‌دهیم با متحد آمریکایی خود همنوا شویم.

خبرگزاری فرانسه گزارش داد که یک هیأت از وزارت دفاع آمریکا از روز دو شنبه ۱۴ مرداد ماه به آنکارا رفته است و تا کنون گفتگو میان آنها با مقامات ترکیه در جریان است. بنا به همین گزارش آمریکا قبلأ به اردوغان در رابطه با حمله به سوریه هشدار داده بود. نتیجه تا کنونی گفتگوها از نظر وزیر دفاع آمریکا پیشرفت های اولیه و کلی بوده است. اما ترکیه از وجود اختلافات زیادی میان  خودشان با آمریکا خبر داده که نشان از ناخرسندی ترکیه و عدم توافق با آمریکا دارد. بنا به گزارش خبرگزاری روسیه، تا کنون توافق کنکرت و مشخصی حاصل نشده و آنچه انتشار یافته مسائل کلی و اولیه در رابطه با بعضی مسائل از قبیل ایجاد منطقه حائل که از نظر ترکیه عرض این منطقه باید۳۲ کیلو متر باشد اما آمریکا با عرض پنج کیلومتر موافقت کرده باضافه عرض ۹ کیلومتری دیگر که خالی از سلاح سنگین باشد. علاوه بر آن ترکیه خواهان کنترل بر آن منطقه حائل هست که پنتاگون با آن مخالفت کرده و گفته است هدف آن‌ها تنها تأمین امنیت ترکیه در نوار مرزی با سوریه است تا نگرانی ترکیه برطرف گردد نه تغییر دموگرافی در منطقه. دولت ترکیه همچنین خواهان عقب نشینی کامل نیروهای کرد و خلع سلاح شان شده که آمریکا با آن نیز مخالفت کرده است. بی دلیل نیست که رسانه های ترکیه از اختلافات شدید میان آنکارا و واشنگتن خبر داده اند.

اِشغال بخش دیگری از کشور سوریه تحت نام ایجاد به اصطلاح “منطقه حائل امنیتی و یا کُریدور صلح “برای اِسکان آوارگان سوری موجود در ترکیه یکی دیگر از اهداف ترکیه از این تهدیدات است که وزارت خارجه آمریکا نیز با آن موافق می باشد. این امر هم با اعتراض و مخالفت دولت بشار اسد روبرو شده هم سازمانهای سیاسی و نیروهای مسلح مردم کردستان سوریه که چندین سال است حاکمیت این مناطق را برعهده دارند، نگران ساخته است. این نیروها اعلام کرده‌اند که با تمام قوا در مقابل هر گونه تعرض و اشغالگری ترکیه به حاکمیت خود و دستاوردهایشان خواهند ایستاد و خواهند جنگید. دولت سوریه روز پنج شنبه ۱۷ مرداد توافق میان آمریکا و ترکیه برای تشکیل منطقه امن را به شدت محکوم کرد. اما در حال حاضر غیر از تهدید به شکایت در مراجع بین‌المللی عکس‌العمل دیگری از خود نشان نداده است. اما پ.ی د. از دولت سوریه خواسته که آنها را در دفاع از مرزهایش یاری دهد.

بدون شک در این مذاکرات هر دو طرف اهداف معامله گرانه برای امتیاز گیری تعقیب می کنند. سیاست جنگ افروزانه دولت ترکیه علیه مردم کردستان و نیروهای مدافع آن که مؤثرترین نیروی رزمی در رویارویی با داعش بوده و امارت اسلامی، این نیروی مرتجع و ضد انسانی را در هم پیچیدند، از عرق شوینیستی دولت ترکیه علیه مردم کُرد سرچشمه می گیرد. اما در چنین شرایطی برای اردوغان مصرف داخلی نیز دارد. در شرایطی که دولت ترکیه به بحران اقتصادی مزمنی گرفتار است و ارزش لیر ترکیه بیش از ۵۰ در صد کاهش یافته است، و با معضلات اقتصادی و ایدئولوژیک نیز دست و پنجه نرم می‌کند و در شرایطی که حزب آک پارتی اردوغان در انتخابات امسال شهرداریها نیز شکست مفتضحانه ای خورد، برپایی جنگ دیگری در سوریه به نظر او می تواند توجه افکار عمومی مردم در ترکیه را از مشکلات و بحرانهای داخلی به سوی جنگ معطوف نماید. دولت امپریالیستی ترامپ نیز از این معامله به عنوان ابزاری برای منصرف کردن ترکیه از خرید سامانه موشکی اِس ۴۰۰ از روسیه استفاده می کند. حال در خلال این جنگ اگر چند هزار نفر هم قربانی و چند صد هزار نفر آواره و بی خانمان می‌شوند چه باک.

اما واقعیت این است که سیاستهای دولت اردوغان چه در داخل مرزهای ترکیه، چه در سوریه و چه در عراق شکست‌ خورده است. اگر الگوی حاکمیت اسلام سیاسی لیبرال در دوره ای از جانب قدرتهای امپریالیستی در مقابل اسلام تند رو حمایت و پشتیبانی میشد و از آن طریق دولت اسلامی اردوغان توانسته بود به درجاتی بهبودی در اوضاع اقتصادی بوجود آورد، با تداوم اجرای سیاستهای اقتصادی نئولیبرالی به تدریج رشد اقتصادی ترکیه متوقف گردید و بسمت بحران اقتصادی گرایش پیدا نمود. سیاستهای دیکتاتور منشانه و غرور ابلهانه اردوغان و زیگزاگهای سیاسی – دیپلماتیک در منطقه و ادامه جنگ و خونریزی علیه مردم کردستان و دخالت در امور کشورهای منطقه با حمایت از جریانات تروریست اسلامی دست سازش، اوضاع اقتصادی و سیاسی و اجتماعی ترکیه را در بحران عمیقی فروبرد. بحران سیاسی داخلی و کودتای مشکوک و دستگیریها و تصفیه های وسیعی که در ترکیه به راه انداخت موجب شد که تعداد زیادی از کادرها و رهبری حزب عدالت و توسعه، یا کنار زده شوند یا خود از آن فاصله بگیرند.

یقینأ سیاست جنگ افروزانه این بار اردوغان در لشکر به کردستان سوریه هم نتیجه ای جز شکست و سر افکندگی خفت بار ثمره ای برایش نخواهد داشت. مردم مبارز کردستان سوریه هم دستاوردهای حاکمیت مردمی خود را دیده و از آن بهره مند شده‌اند و هم سرنوشت تراژیک و غم انگیز مردم کانتون عفرین را پس از آشغال وحشیانه آنجا توسط حکومت جنایت کار اردوغان را به چشم خود دیده اند. بدون شک مردم کردستان در سوریه این بار مصمم تر و با اراده قوی تری در مقابل تعرض و دست درازی رژیم فاشیست ترکیه مقاومت خواهند کرد و درس تاریخی به این حاکمیت ضد انسانی خواهند داد.