حزب کمونیست ایران

مانورهای بی مایه در مذاکرات وین بر سر سرنوشت برجام

کمتر از یک ماە از عمر دولت حسن روحانی باقی نماندە است، معمولا در اغلب اوقات، دولتها در چنین شرایطی جدا از پیشبرد سیاست های روزمرە کشور، تصمیم در مسائل مهم و استراتژیک را بە بعد از تعین دولت جدید موکول میکنند. مذاکراتی کە این روزها در وین در حال انجام است را می توان از این موارد مهم دانست. اما این روندِ معمول یعنی انتظار برای تعین تکلیف دولت آتی رعایت نمی شود. از طرفی، دولت حسن روحانی و تیم مذاکرە کنندە ایرانی هر بار رسیدن “خبرهای خوب از وین” را وعدە میدهند و از طرف دیگر، طرف های مذاکرە با ایران نیز ضمن اشراف کامل بر اوضاعی کە در ایران در جریان است احتمال می دهند که در مذاکرە با دولت آیندە در ایران با مشکل روبرو شوند. از اینرو بە نظر میرسد کە مشتاق بە نتیجە رسیدن مذاکرات قبل از تمام شدن عمر دولت حسن روحانی هستند. اما اوضاع از چە قرار است؟ اگر چە سر در آوردن در اسرار پشت پردە دیپلماسی و بند و بست نیروهای و دولت های سرمایەداری کە منافع و مصالح جامعە را در اولویت کار خود ندارند کار آسانی نیست، اما با این وجود میتوان مورادی از دلایلِ در پیش گرفتن چنین روندی را بر شمرد. مواردی کە اتفاقاً میتوان یک سر آن بە مسئلە نمایش انتخابات و تعویض دولت در ایران وصل باشد.

مسئلە قابل مشاهدە تعجیل در کار مذاکرات در وین است، بە نظر میرسد هر دو طرف تلاش می کنند از موقعیت گذرای کنونی حداکثر استفادە را داشتە باشند. دولت حسن روحانی با برجستە کردن مشکلات مذاکرە با دولت بعدی کە از هم اکنون قابل پیش بینی است که چگونە دولتی خواهد بود،  میخواهد قبل از تمام شدن عمر دولتش، رفع تحریم ها را در کارنامە خود داشتە باشد.  اما طرف های مذاکرە نیز برای دادن چنین موقعیتی بە حسن روحانی خواستار گرفتن امتیازات بیشتری از دولت از جملە محدود کردن میدان دخالتهای جمهوری اسلامی در منطقه هستند. از اینرو ضمن نشانەهای تعجیل در هر دو طرف، تلاش برای امتیازگیری از هم بە زبان دیپلماسی، گاهاً از رسانە های طرفین بە بیرون درز پیدا میکند. اگرچه “حسن روحانی” از روبه اتمام بودن مذاکرات و نتیجه بخش بودن آن می‌گوید، اما آن گونه که “ایلنا به نقل از اسپوتنیک” گزارش داده، “آنتونی بلینکن” وزیر خارجه آمریکا در واکنش به سخنان حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران، می‌گوید: “مطمئن نیست که مذاکرات طرف‌های برجام در وین در آستانه نتیجه دادن باشد”. وی که با شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل گفتگو می‌کرد، گفت که “واشنگتن از این‌که مذاکرات وین در حال پایان یافتن باشد، اطمینان ندارد چرا که ما به آمادگی تهران برای بازگشت کامل به برجام مشکوک هستیم”

رئیس هیئت ایرانی می‌گوید که همچنان اختلاف‌هایی باقی مانده است. از آن طرف هم، وزیر خارجه آمریکا گفته که روشن نیست ایران واقعا آماده انجام اقدامات لازم برای بازگشت به توافق هسته‌ای باشد. با این حال، انتظارها بر این بوده که مذاکرات به‌زودی به نتیجه برسد و ظاهراً بازار هم برای بازگشت نفت ایران بعد از لغو تحریم‌ها آماده می‌شود. اما مسئلە بر دادن و گرفتن امتیاز در این مدت گرە خوردە است.

اما چرا خامنەای و بیت او تا اینجای قضیه بە پیشبرد مذاکرات در چنین شرایطی رضایت دادەاند؟ در حقیقت همە میدانند کە مذاکرات در همین حد هم بدون رضایت آنها نمیتوانست پیش رود. واقعیت این است کە هستە مرکزی قدرت در ایران بە این نتیجە رسیدە است کە تاب تحمل فشارهای اقتصادی کنونی را ندارد بنابراین راهی جز عقب نشینی “آبرومندانه” و دادن امتیازهای واقعی ندارند. هدف خامنه ای و سپاه پاسداران پیشبرد مذاکرات کنترل شدە است.  قصد آنها این است که این مذاکرات را  تا یک قدم بە نتیجە رسیدنش پیش برند و سپس نتیجە آنرا بە تصمیم دولت بعدی واگذار کنند و افتخار رفع تحریم ها را نصیب دولت بعدی شود و  آنرا بە توشەای برای مقابلە با جبهە مردم در ماههای آینده تبدیل کنند. جدا از این تا زمان برگذاری نمایش حتی اگر توافق نیم‌بندی هم صورت گرفتە باشد، جمهوری اسلامی ایران مختصر امتیازاتی بدست آوردە باشد، آنرا خرج آوردن مردم برای شادی کردن در خیابانها و کشاندنشان بە پای صندوق ها میکنند.  اما شکی در این نیست کە اینگونه مانورهای کم مایه بە جایی نمیرسد و دست این حکومت در هر شکل و فرمش برای مردم ایران رو شدە است.  بە این دلیل شعار “رأی بی رأی”  هر روز بیشتر در میان مردم جا باز میکند و بە یک حرکت عمومی تبدیل میشود.