حزب کمونیست ایران

پایان بی نتیجە دور هفتم و هشتم مذاکرات وین

دور هفتم مذاکراتِ احیای توافق هسته ای برجام بین جمهوری اسلامی و کشورهای آلمان، بریتانیا، فرانسه، چین، روسیه و آمریکا که پس از پنج ماه وقفه در دولت ابراهیم رئیسی روز هشتم آذر در فضای مملو از بی اعتمادی و با در پیش گرفتنِ سیاستِ تنبیه و تحبیب یا همان “چماق و هویچ” از سرگرفته شدە بود، بعد از چند روز بی نتیجه پایان یافت. در همان ساعات پایانی دور هفتم مذاکرات، خبرنگار روزنامه وال‌استریت جورنال به نقل از یک دیپلمات اروپایی نوشت که پیش‌نویس‌های پیشنهادیِ ایران غیرقابل قبول و زیاده‌روی است. این روزنامه در رشته‌توییتی که روز جمعه، ۱۲ آذر، منتشر کرد، به نقل از این دیپلمات اروپایی نوشته است که ایران در پیش‌نویس‌های خود درخواست‌های مربوط بە رفع تحریم‌ها را افزایش داده و همزمان تمام تفاهم‌های پیشین درباره گام‌های ایران برای بازگشت به برجام را حذف کرده‌ است.

آنتونی بلینکِن وزیر خارجه آمریکا نیز پس از پایان این مذاکرات گفت کە ایران در حال حاضر برای بازگشت به تعهدات خود به برجام جدی بنظر نمی‌رسد و تهدید کرد که در صورت شکست مذاکرات، ایالات متحده “مسیر دیگری” را دنبال خواهد کرد”.

همزمان یک مقام آمریکایی گفت که انتظار می‌رود وزیران دفاع آمریکا و اسرائیل در واشینگتن درباره برگزاری مانورهای نظامی با هدف آمادگی برای «حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران» رایزنی کنند تا اگر دیپلماسی شکست خورد، به عنوان آخرین حربه مورد استفاده قرار گیرد. این در حالی بود که «بنی گنتس»، وزیر دفاع اسرائیل، و «داوید برنه‌عا»، رییس موساد، به واشینگتن سفر کرده‌ بودند تا در آستانهِ از سرگیری مذاکرات هسته‌ای، به مقامات آمریکایی تاکید کنند که برای مقابله با تهدید جمهوری اسلامی، فشارها باید بر رژیم اسلامی افزایش یابد.

یک مقام ارشد امنیتی اسرائیل نيز شامگاه شنبه، ۲۰ آذر، گفت که « بنی گنتس»، وزیر دفاع این کشور، در دیدارهای روز ۱۸ آذر با مقامات ارشد آمریکا در واشینگتن، دولت جوبایدن را از «جدول زمانی» ارتش اسرائیل برای حمله به ایران آگاه کرد.

از طرف دیگر وزارت دادگستری آمریکا روز سه‌شنبه شانزدهم آذر ماه در بیانیه‌ای، از مصادره دو محموله سلاح‌ سپاه پاسداران برای حوثی‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی در یمن، شامل ۱۷۱ موشک زمین به هوا و هشت موشک ضد تانک، و یک میلیون و صد هزار بشکه محصولات نفتی ایران برای ونزوئلا خبر داد.

نماینده خامنه‌ای در روزنامه کیهان، در شماره پنجشنبه هجدهم آذر ماه نیز با اشاره به اقدام وزارت دادگستری آمریکا در مصادره محموله‌‌ سلاح ارسالی سپاه پاسداران برای حوثی‌ها و محموله نفتی ارسالی به ونزوئلا، «بستن تنگه هرمز را حق مسلم جمهوری اسلامی ایران» خواند و افزود که نباید در انجام آن تردیدی به خود راه دهیم.

وی ضمن بیان اینکه اطلاعیه وزارت دادگستری آمریکا در آستانه از سرگیری مذاکرات وین صادر شده  گفت بی‌تردید، انتخاب زمانِ صدور آن با مذاکرات وین و دستِ خالی آمریکا و غرب در دور جدید مذاکرات، ارتباط غیر‌قابل انکاری دارد. او همچنین حسن روحانی رییس‌جمهور سابق را نيز رییس‌جمهوری در نقش «بدهکار مستاصل» در مقابل آمریکا و اروپا توصیف کرد.

روز ۲۴ آذر روزنامه انگلیسی زبان ” تهران تایمز ” نیز با سرتیتر ” فقط یک اشتباه” و گذاشتن يک عکس هشدار و نقشه اسرائیل، بار دیگر این کشور را به نابودی تهدید نمود.

این در حالیست که چند روز بعد از بی نتیجه ماندن دور هفتم، دور هشتم این مذاکرات در وین پایتخت اتریش از سرگرفته شد اما تنها پس از يک ساعت دچار وقفه شد و بخش عمده مذاکرات در پشت درهای بسته و به صورت دو جانبه و چند جانبه تا روز جمعه ۲۶ آذر ادامه يافت و در حالیکه به گفته طرفین اروپایی تنها چند هفته تا از بین رفتن منافع اصلی برجام باقی مانده است، با پیشنهاد هیئت مذاکره کننده جمهوری اسلامی برای مدت نامعلومی متوقف گردید. در پايان اين نشستها دیپلمات‌های سه کشور اروپایی عضو برجام بیانیه‌ای صادر نمودند و در بخشی از این بيانيه اعلام کردند که تصمیم ایران برای وقفه انداختن در مذاکرات باعث توقفی ناامید کننده می‌شود.

تنها دستاورد اين دوره از مذاکرات و گفتگوها خبر توافق جمهوری اسلامی با آژانس بین‌المللی اتمی بر سر نصب دوباره دوربین‌های آژانس در مجتمع سانتریفوژسازی کرج در روز ۲۴ آذر بود که به گفته مقام‌های جمهوری اسلامی کماکان تصاویر این دوربین‌ها در اختیار آژانس قرار نمی‌گیرد و تنها پس از احیای برجام، آژانس امکان دسترسی به تصاویر را دارد.  از سوی دیگر پس از اعلام این توافق، روزنامه کیهان  با مدیریت حسین شریعتمداری که از سوی شخص خامنه‌ای انتخاب شده است، روز پنج‌شنبه این موافقت را «اقدامی سؤال‌برانگیز» نامید و از توافق جمهوری اسلامی با آژانس با عنوان «امتیاز در ازای خرابکاری» و «هدیه به مثلث فشار» یاد کرد.

بی‌شک آنچه رژیم اسلامی را ناچار به از سرگیری مذاکرات هسته‌ای کرده است شرایط نابسامان اقتصادی است. اقتصاد ایران به دلیل تحریم‌ها و کاهش صادرات نفت و عدم دسترسی به ارز حاصل از فروش نفت در آستانه فروپاشی است. بحران ارزی و کاهش درآمدها یکی از چالش‌های اصلی رژیم جمهوری اسلامی است. به گفته خود مقام های رژیم تحریم های آمریکا باعث سقوط درآمدهای دولتی از ۱۰۰ میلیارد دلار به کمتر از ۸ میلیارد رسیده است و بارها اذعان به خطر ورشکستگی اقتصادی نموده‌اند.

نتیجه این نزاعِ ارتجاعی و سرمایه‌دارانه در این مذاکرات هرچه باشد نمی تواند تضمینی برای طول عمر و ادامه بقای حاکمیت رژیم باشد. اگرچه دور از انتظار نیست رژیم برای حفظ حاکمیت جنایتکارانه خود تن به هر سازش و تسلیمی دهد و ناچار به سرکشیدن جام زهری دیگری شود، اما از آنرو که‌ شیشه عمر رژیم در دست پرقدرت کارگران، زحمتکشان و مردم مبارز ایران قرار دارد، جمهوری اسلامی محکوم به رفتن است و دیری نخواهد پایید که مردم مبارز و آزادیخواه، اعم از کارگران، معلمان، زنان، دانشجویان و دیگر اقشار تحت ستم و استثمار ایران با اتحاد و همبستگی خود بنیاد رژیم جنایتکار اسلامی را برخواهند کند.