خیابانها روز جمعه بیستم سپتامبر، بیست ونه شهریور در سرتاسر گیتی میدان ابراز وجود میلیونها معترضی بودند که دلنگران سیاره ای هستند که آینده آنها را رقم خواهد زد. به ندرت درنیم قرن اخیر اتفاق افتاده بود که موضوع مشخصی در این ابعاد نه تنها خیابانها که مدیا، دولتها، کنسرنها، آلایند گان محیط زیست وسازمان ملل را به خود مشغول سازد. اکنون نسلی بویژه در کشورهای متروپل سرمایه داری به میدان آمده بودند که گفته میشد دغدغه ای به جز ارتقاء شغلی ندارند، که گفته میشد از سیاست گریزانند. نسلی که خاطره ای از جنگ سرد نداشت، شورش جوانان سال های اواخر دهه شصد قرن گذشته را ندیده بود، از میدانهای جنگهای نیابتی، قومی و مذهبی به دور بود و با وجود همه اینها در همین تجربه کوتاه سالهای نوجوانی وجوانی خویش در یافته بود که بوق و کرنای دولتها در مورد سیاستهای اقلیمی را باور نکند وبی جهت نبود که بر باندرولهای خود نوشته بودند که”محیط زیست را نجات دهید، نه بانکها را” ، “ما سیاره دیگری برای زندگی کردن نداریم ” .
از مدتها پیش اعلام شده بود که “هفتۀ اقلیم” از جمعه بیستم سپتامبر تا جمعه بیست وهفتم سپتامبر برگزار خواهد شد. در روز شنبه بیست ویکم سپتامبر نمایندگان جوانان و نوجوانان در نشستی در نیویورک گرد آمدند تا مطالباتشان را از دولتهای جهان مطرح سازند. نشست اقدام اقلیمی سازمان ملل دوشنبه سی ام سپتامبر برگزار خواهد شد.
سازماندهندگان اعتصاب جهانی دریافته بودند که برای فشار به دولتهای جهان راهی به جز حضور پرقدرت میلیونی در خیابانها نیست. در فراخوان اعتصاب اقلیمی جهانی آمده بود که “میلیونها تن از ما این سپتامبر از سر کار وخانه هایمان بیرون خواهیم رفت تا به اعتصاب کنندگان جوان اقلیمی در خیابانها بپیوندیم و خواهان پایان عمر سوخت های فسیلی شویم. خانه مان آتش گرفته است – بیائید متناسب با آن عمل کنیم. ما خواهان عدالت اقلیمی برای همگان هستیم” .
آغاز هفته اقلیم باید تمام پتانسیل اعتراضی میلیونها انسان را به نمایش میگذاشت. و این چنین بود که در بیش از پنج هزار و پانصد شهر و صد و پنجاه کشور میلیونها انسان با پرچم هایشان، با اراده شان و با گامهای استوارشان برای نجات تنها سیاره ای که مکان زندگی آنهاست به خیابان آمدند. زمانیکه هنوز در اروپا نیمه های شب و یا سحرگاه بود، در استرالیا تصاویر راهپیمائی معترضین به یمن مدیای مجازی، شیپور حرکت را به صدا درآورد. بویژه در شهرهائی که خطر رفتن به زیر آب آنها را تهدید میکند، شمار راهپیمایان فزونی داشت. در برخی از این شهرها معترضین جوان سرود خوانان میگفتند “ما غرق نخواهیم شد، ما مبارزه میکنیم”. نزدیک به سیصد هزار نفر در استرالیا در راه پیمائیها شرکت کرده بودند. اعتراض آنان آشکارا متوجه دولت بود که در روزهای قبل بیشرماانه مدعی شده بود که “تدابیر در مورد تغییرات اقلیمی قاتل اشتغال است” در عین حال نخست وزیر استرالیا از معترضین خواسته بود که ” راه پیمائی خود را در روزهای تعطیلی آخر هفته برگزار کنند تا به کسب وکار فروشگاهها آسیبی نرسد” . هدف این دغلکاری آشکار چیزی جز در تقابل قرار دادن معترضین با مزد وحقوق بگیران نبود.کارگران وکارکنان باید در یک فریب عمومی باور میکردند که نجات کره زمین مساوی با از دست دادن اشتغال آنان است.
در پیشاپیش راهپیمائی دویست وپنجاه هزار نفری نیویورک”گرتا تونبرگ” مبتکر جنبش “جمعه ها برای آینده” حرکت میکرد. در پانصدوهفتاد وپنج شهر آلمان جمعیتی بیش از یک میلیون وچهارصد هزارنفر به خیابان آمدند. این سومین کمپین اعتراضی “جنبش جمعه ها برای آینده” در آلمان بود. این بار تنها جوانان نبودند که آینده خود را در خطر میدیدند. اتحادیه های کارگری، احزاب وسازمانهای چپ، سازمانهای غیر دولتی، مدافعین صلح، کلیساها و صدها گروه محلی فراخوان به راه پیمائی داده بودند. علیرغم اینکه برای کارگران اعتصاب سیاسی در آلمان ممنوع است و حضور در چنین تظاهراتی همراه با خطراتی برای اشتغال آنان میباشد، با وجود این کارگران با پرچم اتحادیه های خود حضور یافته بودند. رادیکالترین جوانان با دوچرخه های خود میادین وخیابانهای اصلی شهرها را مسدود کرده بودند تا عبور ومرور اتومبیل ها را متوقف سازند. سازمان امنیت آلمان مدعی شد که نیروهای رادیکال چپ از این راه پیمائی برای فعالیتهایشان به اصطلاح سوء استفاده میکنند. همان ترجیع بندی که دوسال پیش در جریان اعتراض به اجلاس جی بیست متوجه گروهای رادیکال چپ شده بود وهنوز هم تعدادی تحت تعقیب پلیس آلمان هستند. این ترفند البته کارائی نداشت و بسیاری از سخنرانان پرسش جهان فراسوی سرمایه را به میان کشیدند. در فیلیپین واندونزی هراس از طوفانهای سهمگین و خطر واقعی به زیر آب رفتن شهرها و آتش گرفتن جنگلها معترضین را به خیابان کشانده بود. در تایلند معترضین، وزارت محیط زیست را اشغال کردند و راه پیمایان در هند میگفتند “خیلی ها نمیخواهند باور کنند که تغیرات اقلیمی چه تأثیراتی دارند. موج های گرما، بارانهای سیل آسا و خشکسالی تبدیل به یک امرعادی شده اند”. در ژوهانسبورگ افریقای جنوبی بر باندرولی نوشته شده بود “در سیاره مرده، آینده ای نخواهد بود”. در فرانسه همزمان با چهل و پنجمین تجمع “جلیقه زردها” راه پیمائی بزرگ روز جمعه برگزار میشد. ترس دولت نئولیبرال مکرون از این همزمانی آشکار بود. بیش از هفت هزار وپانصد پلیس تنها در شهر پاریس مستقر شده بودند. نیروهای سرکوبگر بورژوازی فرانسه انتقام راه پیمائی جمعه را روز شنبه از جلیقه زردها گرفتند. تنها در پاریس بیش از صد وچهل نفر دستگیر شدند. همان پاریسی که چهار سال پیش سران دولتهای جهان توافق اقلیمی پاریس را امضاء کردند و به گواهی سازمان ملل آنها به تعهداتشان برای کاهش گازهای گلخانه ای و کاهش در مصرف سوخت های فسیلی عمل نکردند. در انگلستان سخنگوی معترضان در تویتری نوشت ” تغیرات اقلیمی وجهی از راسیسم است چرا که در نهایت این رنگین پوستان، این اهالی بومی و غیرسفیدان در جهان جنوب قربانی تغییرات اقلیمی هستند”.
درلیست ده کشور بیشترین آلاینده جهان بر اساس مجموع تولید گاز کربنیک، جمهوری اسلامی در مقام هفتم قرار گرفته است. بی جهت نیست که مناطق وسیعی در ایران هم چون سیستان وبلوچستان در معرض شدیدترین نابودی زیست محیط انسانی اند. و طنز تاریخ اینکه به یمن وجود یک رژیم سرمایه داری اسلامی وسرکوبگر این فعالین محیط زیست هستند که یا کشته میشوند ویا به حبس های طولانی محکوم میگردند.
زمانیکه روز دوشنبه سران دولتهای جهان برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل وارد نیویورک شدند بدون تردید نمیتوانستند تصاویر میلیونها انسان معترض در سرتا سر جهان را در مقابل چشمان خود فراموش کنند. اگر آنها به مثابه کارگزاران سرمایه جهان را به نابودی میکشانند، در مقابل میلیونها انسان در روز جمعه در آمریکا، اقیانوسیه ،آسیا ، استرالیا ، و اروپا در دفاع از سیاره ای که در آن باید زندگی کنند به خیابان آمدند. این تقابل راه حلی جز پایان دادن به نظم سرمایه داری ندارد.